Muzyka dla duszy - perły niemieckiego baroku. Piękna płyta firmy CPO.

Piękna płyta nadeszła do mnie z Niemiec, z wytwórni CPO, znanej z promocji mniej znanego repertuaru wszystkich epok. Album, który mam niewątpliwą przyjemność przedstawić, z pewnością powinien zainteresować melomanów ceniących twórczość epoki baroku. Przed nami dysk zawierający wybór z muzyki instrumentalnej oraz religijnej autorstwa trzech kompozytorów niemieckich: Gregora Zubera (ok.1610-1673), Christiana Flora (1626-1697), a przede wszystkim Johanna Theile (1646-1724). Ich nazwiska raczej niewiele powiedzą przeciętnemu słuchaczowi, a że przed kilkoma stuleciami było inaczej, świadczy fakt, że ostatniemu z owych mistrzów, kiedy miał zaledwie 27 lat w okolicznościowym wierszu sławy życzył nie kto inny, jak Dietrich Buxtehude. Wziąwszy pod uwagę jeszcze fakt, że Theile był jednym z ostatnich uczniów nie byle kogo, bo samego Heinricha Schütza, bardzo stosowną wydaje się decyzja niemieckiej wytwórni, by zaprezentować współczesnym miłośnikom muzyki baroku jego zachowane dzieła.

Zajmują one ponad połowę czasu trwania książka, ponieważ właśnie Johann Theile jest głównym obiektem zainteresowania wykonawców. Ci zaś są bez wątpienia specjalistami w swojej dziedzinie. Simone Eckert, gambistka, prowadzi od 1991 roku, od momentu reaktywacji, zespół Hamburger Ratsmusik, którego dzieje sięgają XVI wieku, kiedy rada miejska Hamburga postanowiła założyć własną formację muzyczną. Na prezentowanym nagraniu w jej skład wchodzi siedmioro członków: kwintet gambistów, teorbista oraz klawesynistka/organistka. Do ich grona dołącza znana niemiecka sopranistka Dorothee Mields, którą uważni słuchacze znają doskonale z wielu nagrań wytwórni CPO, Harmonia Mundi, Carus czy Deutsche Harmonia Mundi.

Współpraca wszystkich muzyków przyniosła piękne rezultaty w efekcie końcowym – albumie z wokalno-instrumentalną twórczością mistrzów niemieckiego baroku. Słucha się go z prawdziwą przyjemnością, wręcz ze wzruszeniem, co jest wynikiem piękna samej muzyki, ale również doskonałego przygotowania wykonawców. Zachwyca zarówno śpiew solistki, jak i brzmienie akompaniamentu dawnych viol, teorbanu oraz klawesynu czy organów. Ich dźwięk jest subtelny, ale kiedy trzeba wyrazisty, odpowiednio zbalansowany. Nieobce są formacji Hamburger Ratsmusik tajniki gry na instrumentach z epoki w postaci właściwej ornamentacji i artykulacji. Kultura wykonawcza artystów budzi duże uznanie. Różnicują prowadzoną narrację, prezentując zarówno odcinki utrzymane w żywszym tempie z odpowiednią lekkością i energią, zaś fragmenty wymagające spowolnienia i powagi traktowane są przez nich z należytym skupieniem. Właśnie one mnie zachwycają najbardziej, ponieważ na dysku przeważa klimat refleksyjny, wpisujący się w sakralną twórczość owych czasów i tekstową zawartość religijnych kompozycji. Padają w nich ważne słowa, słyszymy szczere wyznania wiary, grzechów, nadzieję na sprawiedliwość i pokój, ale także niezwykle poruszające świadectwa zmagania z losem i pogodzenia się z nieuchronnym. Sugestywne instrumentalne tło consortu viol oraz teorbanu przyczynia się do pokazania głębokiego duchowego elementu obecnego w zarejestrowanych kompozycjach. Słuchanie ich dzisiaj, po ponad trzech stuleciach od powstania, nawet przez człowieka, który nie wyznaje żadnej religii, a takim jest niżej podpisany, świadczy o uniwersalności muzyki mistrzów niemieckiego baroku. Kolejną bohaterką nagrania jest oczywiście Dorothee Mields, będąca we wspaniałej formie wokalnej i artystycznej. Doskonale rozumie teksty i oddaje ich treść w sposób bardzo przekonujący, śpiewając z oddaniem, żarliwością, po prostu wie, co przekazuje. Głos ma piękny, wyrównany, jasny, brzmi niewinnie, ale wyraziście, perfekcyjnie wpisując się w stylistykę zaprezentowanych dzieł. Połączenie jej lirycznego sopranu z pięknym brzmieniem instrumentów jest gwarancją naprawdę wielu, nie tylko czysto muzycznych wzruszeń podczas słuchania tej płyty. Dobra jakość dźwięku niewątpliwie w tym pomaga.

Szkoda tylko, że skądinąd bardzo wartościowy projekt, utrzymany na wysokim poziomie merytorycznym, wykonawczym i technicznym, wykazuje pewne braki w warstwie edytorskiej. Świadczą o tym błędy w numeracji poszczególnych ścieżek na tylnej okładce, niepoprawne podpisy pod zdjęciem uczestniczących w nagraniu osób, jak również brak precyzyjnej informacji o tym, czy stojąca na czele formacji Hamburger Ratsmusik Simone Eckert również grała w sesjach na violi da gamba, czy ograniczyła się jedynie do kierowania całością.

Mało znany, choć piękny repertuar, gruntowane przygotowanie muzyków do nagrania pod kątem przygotowania materiału i opanowania go, a wreszcie prawdziwa kreacja artystyczna w nastrojowej, wzruszającej twórczości niemieckich mistrzów doby baroku, powinny przypaść do gustu nie tylko miłośnikom dawnych wieków. Zainteresuje wszystkich słuchaczy poszukujących sacrum. 

Paweł Chmielowski

Seelen-Music
Sacred Concertos
Johann Theile - Sonata à 5; Sonata à 4; Sonata à 5; Die Seele Christi heilige mich; Jesu mein Herr und Gott; Gott hilf mir, denn das Wasser gehet mir an die Seele; Ach, daß ich hören sollte • Gregor Zuber – Suite in a; Suite in g; Suite in d • Christian Flor – Es ist genug, Herr; Inter brachia Salvatoris mei
Dorothee Mields, sopran • Hamburger Ratsmusik • Simone Eckert, kierownictwo artystyczne
CPO 555132-2 • w. 2017, n. 2019 • 68”35” ●●●●●○

Autor bloga dziękuje wytwórni CPO za nadesłanie albumu do recenzji. Polski dystrybutor tego wydawcy nie przyczynił się w żaden sposób do ukazania się omówienia powyższego nagrania na stronie.

Płytomaniak.blogspot would like to thank CPO and Ms. Caroline Rank for sending the album and making this review possible.