Straszny dwór z Opery Narodowej - do obejrzenia i posłuchania.

Z okazji Roku Moniuszkowskiego Narodowy Instytut Fryderyka Chopina we współpracy z Teatrem Wielkim – Operą Narodową w Warszawie i Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego przypomina nam przedstawienie Strasznego dworu z tamtejszej sceny utrwalone w listopadzie 2015 roku. Spektakl w warstwie muzycznej poprowadził Andriy Yurkevych, wyreżyserował David Pountney. Wśród dostępnych nagrań opery, prezentowane nie wyróżnia się poziomem – ani in plus ani in minus.

Edyta Piasecka jako Hanna dysponuje bardzo dobrym sopranem dramatyczno-koloraturowym o miłej barwie. Pod względem technicznym jest znakomita, w szybkich przebiegach jej głos jest odpowiednio ruchliwy i giętki, intonacyjnie artystka pozostaje bezbłędna, bez zauważalnego trudu pokonując trudności techniczne swojej partii. Jej koloratury są czyste. Głos Piaseckiej posiada też odpowiedni wolumen brzmienia, co potrafi ona przekuć na walory interpretacyjne. Artystka kreuje portret Hanny jako kobiety silnej i zdecydowanej, nie pozbawionej temperamentu. Świetnie brzmi w jej wykonaniu zwłaszcza dramatyczna aria z IV aktu.

Elżbieta Wróblewska również może się podobać. Nie tworzy ona kreacji szczególnie wyrazistej dramaturgicznie, lecz jej Jadwiga jest wystarczająco dobra, posiada szczególne ciepło, jest miła i wdzięczna.

Tadeusz Szlenkier (Stefan) na tle koleżanek wypada słabiej. Artysta stawia przede wszystkim na liryzm. Dysponuje głosem delikatnym i potrafi śpiewać z dużą subtelnością. We fragmentach bardziej dramatycznych brakuje mu jednak zasobów wokalnej potęgi, jest mało przekonujący i niedostatecznie zaangażowany. Niekiedy może też przeszkadzać w jego brzmieniu pewna ckliwość i monotonia.

Z kolei Rafał Siwek jako Zbigniew posiada duży głos o niskiej tessiturze. W jego śpiewie można dopatrzeć się wielu zalet, pod względem wokalnego aktorstwa artysta wydaje się jednak być nadto sztywny, brakuje mu młodzieńczości, werwy.

Adam Kruszewski partię Miecznika opanował na poziomie mistrzowskim. Jest spokojny i zrównoważony. W jego głosie słychać jednak upływ czasu, nieco brakuje siły brzmienia i odpowiedniego wypełnienia. W zdecydowanie lepszej formie możemy go posłuchać w nagraniu pod dyrekcją Jacka Kaspszyka.

Ryszard Minkiewicz z głosem delikatnym i pełnym słodyczy stara się uwydatnić komiczne elementy swojej partii.

Również Anna Borucka i Zbigniew Macias stawiają przede wszystkim na aktorskie ukazanie komizmu postaci, choć nigdy nie przekraczają granicy dobrego smaku. Borucka może sprawiać wrażenie jakby sprytnej służącej wziętej z włoskiej opery buffa przełomu XVIII i XIX wieku, co niektórzy mogą uznać za dość nieortodoksyjne odczytanie partii Cześnikowej.

Aleksander Teliga dźwiga ciężar swojej partii. Aria z zegarem broni się. Zrównoważony, czysty dół skali głosu artysty brzmi imponująco.

Dyrygent stara się prowadzić całość w sposób wartki, z dużą dozą energii. Niektóre fragmenty – zwłaszcza liryczne – zdają się jednak być zapędzone, niedostatecznie przemyślane. Co więcej, zdarza mu się przepuszczać błędy śpiewaków i muzyków, którym szybkie tempa nie zawsze służą. W grze orkiestry i śpiewie chóru pojawiają się nieczystości, mogące chwilami nadwyrężać cierpliwość odbiorcy.

Od strony wizualnej, produkcja może się podobać. Reżyser przeniósł akcję do dwudziestolecia międzywojennego, całość jest barwna i ładna plastycznie. Miła aparycja śpiewaczek niewątpliwie dodaje atrakcyjności. Nie jest to wierne odczytanie libretta przez reżysera, stąd wśród bardziej ortodoksyjnych widzów może budzić protest. Ale w operze najważniejsza jest muzyka! A pod tym względem warto wpierw sięgnąć jednak do innych nagrań dzieła...


Łukasz Kaczmarek

Stanisław Moniuszko

Straszny Dwór

Adam Kruszewski (Miecznik), Edyta Piasecka (Hanna),  Elżbieta Wróblewska (Jadwiga), Ryszard Minkiewicz (Damazy), Tadeusz Szlenkier (Stefan), Rafał Siwek (Zbigniew),  Anna Borucka (Cześnikowa ), Zbigniew Macias (Maciej ), Aleksander Teliga (Skołuba ), Joanna Krasuska-Motulewicz (Marta), Damian Wilma (Grześ ), Wanda Franek (Stara Niewiasta) • Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, Polski Balet Narodowy • Andriy Yurkevych, dyrygent

Narodowy Instytut Fryderyka Chopina NIFCDVD 007 • n. 2015, w. 2019 • DVD 157’ ●●●◌◌◌

Autor bloga dziękuje Narodowemu Instytutowi Fryderyka Chopina za nadesłanie albumu do recenzji.