Ben van Oosten i dzieła J.S.Bacha. Płyta dla wielbicieli muzyki organowej.

Ben van Oosten bez żadnego cienia wątpliwości należy do grona najbardziej utalentowanych organistów swojego pokolenia. Już w wieku piętnastu lat wystąpił z pierwszym recitalem, a dziewięć lat później ukończył z wyróżnieniem konserwatorium w Amsterdamie. Dyskografia Niemca tylko i wyłącznie świadczy o jego wszechstronności. Na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat dokonał on nagrań kompletów dzieł organowych Marcela Dupré, Alexandre Guilmant'a, Camille Saint-Säensa, Luisa Vierne i Charles'a Marii Widora. Świadczy to o tym, że w sposób szczególny upodobał sobie twórczość kompozytorów francuskiego romantyzmu – środowiska, z którego wywodzi się idea symfonizmu organowego. 

Rejestracji utworów, których wysłuchamy dokonano w 1983 na instrumencie historycznym w Grote Kerk, w Bredzie. Patrząc z perspektywy ponad trzydziestu lat należy stwierdzić o słuszności tego wyboru spoglądając na dyspozycję instrumentu, co wyraźnie da się słyszeć na prezentowanych nagraniach. Pierwszy w kolejności utwór jakiego wysłuchamy to jedno z największych wyzwań, jakie Jan Sebastian Bach postawił przed organistami podejmującymi się wykonawstwa jego twórczości – Fantazja i Fuga g-moll BWV 542. Jego powstanie datowane jest w okresie pomiędzy 1717 a 1723 rokiem, kiedy Lipski Kantor przebywał w Kӧthen. Zgodnie z tytułem utwór ten przybrał dość swobodną strukturę pełną elementów wirtuozowskich. W swoim wykonaniu Van Oosten uwidocznił to powracając do dawnych tendencji, kiedy dzieła z tej epoki pozbawione były kresek taktowych. Kolejny utwór, którego wysłuchamy to Trio Sonata C-dur BWV 529. Należy ona do grupy sześciu tzw. Sonat triowych. Każda z nich ma strukturę trzyczęściową. Co ciekawe do jednej z sonat Bach dołączył instrukcję zawierającą wskazówki wykonawcze. Przez lata praktykowano także wykonywanie tych kompozycji w różnych obsadach. Ban van Oosten tym razem wybrał oryginalną dyspozycję pozwalającą zaznajomić słuchacza z najbardziej charakterystycznymi elementami kompozycji. W wykonaniu obydwu kompozycji warto zwrócić także uwagę na zastosowanie charakterystycznej artykulacji portato będącej jednym z wyznaczników organowej muzyki w epoce baroku. Druga część woluminu została poświęcona dziełom Jana Sebastiana Bacha wywodzącym się z chorału protestanckiego. W pierwszej kolejności wysłuchamy krótkiej Sinfonietty z kantaty Wir danken dir, Gott wir danken dir BWV 29. Tym razem wysłuchamy aranżacji, której opracowanie na organy przygotował Marcel Dupré. Jednak to dość oryginalne opracowanie stanowi wyłącznie preludium. Jako zwieńczenie albumu organista postanowił zaprezentować jeszcze jedno opracowanie chorałowe. Wysłuchamy Partity g-moll BWV 768 na temat Sei gegrüsset Jesu gütig. Ta monumentalna kompozycja powstała w 1707 roku. Po zaprezentowanym temacie w organo pleno Bach dokonał jego figuracyjnego opracowania na jedenaście sposobów. W każdym z nich wykorzystał inne techniki kontrapunktyczne, co stanowi duże wyzwanie dla wykonawcy. Nie mniej jednak Ben van Oosten w każdej z nich umiejętnie zaakcentował najistotniejsze motywy zaczerpnięte z tematu pieśni. Prezentowany wolumin stanowi zatem cenną pozycję, która powinna znaleźć się w płytotece każdego miłośnika muzyki organowej.

Karol Rzepecki

Johann Sebastian Bach

Fantazja i fuga g-moll BWV 542, Sonata triowa C-dur BDV 529, Sinfonia BWV 29, Partita BWV 768

Ben van Oosten; organy

MDG 316 0127-2 • w. 2017, n. 1983 • 52'29” ●●●●●○

Autor bloga dziękuje wytwórni MDG za nadesłanie albumu do recenzji. Polski dystrybutor tego wydawcy nie przyczynił się w żaden sposób do ukazania się omówienia powyższego nagrania na stronie.
 

Płytomaniak.blogspot would like to thank MDG and Ms. Eva Wybierek for sending the album and making this review possible.