"Der Sir" i arcydzieło muzyki brytyjskiej - po raz pierwszy z Drezna.

 

The Dream of Gerontius (Sen Gerontiusa), popularnie zwane Gerontius, to dwuczęściowe oratorium (opus 38) Edwarda Elgara. Zostało napisane w roku 1900, do libretta kardynała Johna Henry'ego Newmana. Tekst oratorium opowiada o podróży duszy pobożnego Gerontiusa ze świata żywych przed oblicze Boga. Utwór uznawany jest za jedno z najwybitniejszych dzieł brytyjskiego kompozytora. Pierwsze publiczne wykonanie odbyło się 3 października 1900 w Birmingham Town Hall.

Ten krótki opis jest zaledwie krótkim wprowadzeniem dwupłytowego albumu wytwórni Profil z tą właśnie kompozycją. Jest to 37 wolumen specjalnej edycji – Edition Staatskapelle Dresden, prezentującej wybitne dzieła kompozytorów europejskich pod batutą równie wybitnych europejskich dyrygentów (sir Collin Davis, Karl Böhm, Bernard Haitink i in.). Na krążku, oprócz wspomnianej Staatskaplle Dresden, słyszymy Chór Opery Drezdeńskiej oraz solistów: Paula Grovesa – tenor (Gerontius), Sahar Connolly – mezzosopran (Anioł), Johna Relyea – bas (Ksiądz, Anioł Śmierci). Całość poprowadził sir Colin Davis.

Oratorium Elgara jest dziełem bardzo popularnym w Wielkiej Brytanii, a mniej znanym poza jej granicami. Dziwi to zwłaszcza w kontekście tego, że w młodości Elgar był dobrze znany m. in. w Niemczech, a po napisaniu Snu (utwór powstał w…Düsseldorfie), uzyskał on pochlebne opinie Richarda Straussa. Niektórzy tłumaczą brak szerszej popularności faktem, że tekst pochodzi jakby rodem z Watykanu, a utwór porusza trudną tematykę umierania. Nie wydaje się to jednak zbytnio przekonywającym argumentem.

Opisywany przez mnie album wydany został jako swoisty hołd Staatskapelle Dresden dla sir Colina Davisa. Jest to wyraz podziękowania za długą i owocną współpracę, trwającą od roku 1983. W roku 1990 orkiestra przyznała mu tytuł Laureata Dyrygentów. Było to pierwszy - i jak dotychczas jedyny - raz, że orkiestra przyznała taki tytuł w swojej długiej historii. To z pewnością wskazuje na szacunek, którym Davis darzony był przez muzyków, nazywających go przyjaźnie "Der Sir".

Wykonanie to polecam szczerze i gorąco. Jest to bardzo wyrazista, dobrze poprowadzona interpretacja oratorium Elgara. Dobrze brzmią głosy solowe, chór i orkiestra. Dyrygent, będąc w 83. roku życia, nie traci nie na witalności i energii, w bardzo przemyślany sposób prowadząc swój zespół. Dodatkowo głęboko duchowa i religijna treść oratorium, wiele epizodów dramatycznych, żywe, rozwinięte wokalne i chóralne tekstury, jak i mistrzowskie ujęcie orkiestrowej kolorystyki – to wszystko wpłynęło na fakt, że kompozycja Elgara stała się jednym z najbardziej popularnych dzieł muzyki brytyjskiej wraz z Mesjaszem Haendla.

Jakub Banaś

Edward Elgar

The Dream of Gerontius op. 38

Paul Groves, tenor; Sarah Connolly, mezzosopran; John Relyea, bas • Staatsopernchor Dresden • Staatskapelle Dresden • sir Colin Davis, dyrygent

Profil PH12017 • w. 2014, n. 2010 • 2 CD, 94’00” ●●●●●○