Najbardziej "francuski" instrument - saksofon.

 

W momencie komponowania najstarszych z utworów na tej płycie saksofon istniał dopiero nieco ponad 30 lat, a literatura muzyczna na ten instrument (aż do lat 30. XX wieku) była bardzo uboga (w bardziej znanych utworach pojawił się on dopiero podczas orkiestracji Obrazków z wystawy Modesta Musorgskiego przez Maurycego Ravela w 1922, w Stworzeniu świata Dariusza Milhauda w 1923, w Cardillacu Pawła Hindemitha w 1926 i wreszcie w Bolerze w 1928). Niemniej jednak instrument ten dość szybko zadomowił się w składzie orkiestry symfonicznej pośród instrumentów dętych (bardzo lubił go i doceniał jego walory brzmieniowe wspomniany wcześniej Maurycy Ravel).

"Bolero” to płyta nagrana przez francuski kwartet saksofonowy Ellipsos Quartet. Zawiera ona utwory XIX- i XX-wiecznych kompozytorów francuskich: Maurycego Ravela (Pavane pour une Infante Défunte, Le Tombeau de Couperin oraz Bolero), Gabriela Pierné (Introdukcja i wariacje na temat Ronda Populaire), Thierry'ego Escaicha (Bal, Tango Virtuoso) oraz Jeana Françaix (Mały kwartet na saksofony). Jest to ciekawy projekt, łączący na jednej płycie dzieła bardzo znane i z łatwością rozpoznawane (Bolero, Pawana) z utworami mało znanych XX-wiecznych (lub z przełomu wieków XIX i XX) autorów. Projekt tym bardziej ciekawy, że zawiera muzykę skomponowaną bezpośrednio na kwartet saksofonowy (jak Introdukcja i wariacje na temat Ronda Populaire, Bal czy Mały kwartet na saksofony) – a więc rzadki skład instrumentalny, na którego pisane są kompozycje – z utworami orkiestrowymi, jak Pawana czy Nagrobek Couperina. Te ostatnie zaskakują bardzo ciekawą i dobrą aranżacją, wysublimowanym brzmieniem. Bardzo oryginalnie brzmi Pawana Ravela, w której dzięki przemyślanej aranżacji udało się uzyskać delikatne brzmienie, uwypuklić melancholię charakterystyczną dla tego XVI-wiecznego tańca, a także podkreślić subtelne pianissima, często ginące w wykonaniach orkiestrowych. Podobnie rzecz ma się w utworach skomponowanych bezpośrednio na ten skład instrumentalny – w Introdukcji G. Pierné kompozytor niezwykle trafnie uwypukla możliwości saksofonu, od jego najcieplejszych do najostrzejszych brzmień, co słychać także w Balu i Tango Virtuoso (nota bene skomponowanych przez jednego z członków kwartetu!).

Jeśli ktoś nie wie, że saksofon wynaleziono właśnie we Francji, to płyta ta na pewno nie pozostawi żadnych wątpliwości. Czterech przedstawicieli najmłodszego członka rodziny instrumentów dętych drewnianych gra z lekkością stylu Belle Epoque, z pełną zmysłowością i gracją. Od delikatnej Pawany Ravela do „muzycznych wybryków” burleski w utworze Jeana Françaix – muzyka na tej płycie brzmi bardzo przemyślenie, ukazując niezwykłą kolorystykę instrumentu, jakim jest saksofon. Szczerze polecam!

Jakub Banaś

Bolero

Maurice Ravel, Gabriel Pierné, Thierry Escaich, Jean Françaix

Ellipsos Quartet: Paul-Fathi Lacombe, saksofon sopranowy; Julien Bréchet, saksofon altowy; Sylvain Jarry, saksofon tenorowy, Nicolas Herrouët, saksofon barytonowy
Genuin GEN14543 • w. 2014, n. 2013 • CD 75’58” ●●●●●○