Sygnały Andrzeja i Roksany Panufników na płycie wytwórni Chandos.

„Messages” – to jedna z najnowszych płyt brytyjskiej wytwórni Chandos, zawierająca ciekawe nagrania smyczkowej muzyki kameralnej Andrzeja Panufnika i jego córki Roxanny. Jest to zbór wszystkich kwartetów, które pozostawił po sobie jeden z najważniejszych kompozytorów polskiej muzyki II połowy wieku XX oraz kilka dzieł kameralnych jego córki. Tak oto usłyszeć możemy: Kwartet smyczkowy nr 1 (1976), Kwartet smyczkowy nr 2 ‘Messages’ (1980), Kwartet smyczkowy nr 3 ‘Wycinanki’ (1990) oraz Pieśń do Marii Dziewicy (1964) Andrzeja Panufnika, Wspomnienia mojego ojca (2013) Roxanny Panufnik oraz Modlitwę (1990/1999), będącą wspólną kompozycją ojca i córki.Wykonawcą wyżej wymienionych kompozycji jest brytyjski Brodsky Quartet, w którego skład wchodzą: Daniel Rowland (I skrzypce), Ian Belton (II skrzypce), Paul Cassidy (altówka) oraz Jacqueline Thomas (wiolonczela). Dodatkowo na płycie pojawili się (w utworach zaaranżowanych na sekstet smyczkowy): Robert Smissen (skrzypce) oraz Richard May (wiolonczela).

Niniejszy krążek zawiera prawie wyłącznie utwory utrzymane w klasycznych formach, typowe dla muzyki autonomicznej (dzieła Panufnika). Każdy z nich jest jednak swoistą opowieścią. Kwartet smyczkowy nr 1 jest rodzajem rozmowy toczonej pomiędzy czterema instrumentami, z których każdy odznacza się indywidualnym charakterem – quasi agresywnym (pierwsze skrzypce), „dowcipnym” (skrzypce drugie), podniosłym (altówka)i spokojnym, niemal filozoficznym (wiolonczela). Kwartet nr 2, noszący tytuł Messages (Sygnały) nawiązuje do wspomnień kompozytora z czasów dzieciństwa, kiedy to do jego ulubionych zajęć należało nasłuchiwanie dźwięków wydobywających się z drutów słupów telegraficznych. Ostatni, Kwartet nr 3, nawiązuje do tradycji polskich wycinanek. Pięć części - różnych pod względem charakteru, wyrazu i dominujących w nich problemów technicznych - jest jak pięć różnych w kolorze i kształcie wycinanek.

W kwestii wykonawczej na podkreślenie zasługuje fakt bardzo wyraźnego dialogu między muzykami; muzyka jest „zwarta”, instrumenty dialogują ze sobą w bardzo klarowny sposób, każdy z nich jest zarówno odrębny w charakterze, jak i profesjonalnie scala się w całość, jaką stanowi kwartet. Ten typ odrębności i scalenia zarazem można zaobserwować szczególnie w Kwartecie nr 1. Subtelność brzmienia i dokładne, logiczne frazowanie są natomiast uwypuklone zwłaszcza w Kwartecie nr 2. 

Z całą pewnością płyta ta powinna znaleźć swoje miejsce w bibliotece muzycznej każdego melomana, któremu postać Panufnika jest bliska.

Jakub Banaś

Messages

Chamber works for strings by Andrzej Panufnik & Roxanna Panufnik

Brodsky Quartet: Daniel Rowland, skrzypce; Ian Belton, skrzypce; Paul Cassidy, altówka; Jacqueline Thomas, wiolonczela; Robert Smissen, wiolonczela; Richard May, wiolonczela;

Chandos Chan 10839 • w. 2014, n. 2014 • 78’24” ●●●●○○